Lặng ngắm bảo đao “danh bất hư truyền” của vua Mạc Thái Tổ
(CLO) Thanh bảo đao được cho là vũ khí của vua Mạc Thái Tổ nặng 25,6kg, dài 2,55m, trong đó lưỡi dao dài 0,95m, cán được làm bằng sắt rỗng. Dọc sống đao có nhiều nét hoa văn rất lạ đến nay vẫn chưa lý giải được.
Theo nhiều tài liệu, thanh long đao này được cho là vũ khí của Mạc Thái Tổ - Mạc Đăng Dung (1483 - 1541). Ông là người làng Cổ Trai, huyện Nghi Dương, phủ Kim Môn, trấn Hải Dương, nay là làng Cổ Trai, xã Ngũ Đoan, huyện Kiến Thụy, TP Hải Phòng.
Tương truyền, thanh long đao từng giúp Mạc Đăng Dung đoạt chức vô địch trong cuộc thi tuyển dũng sĩ tại Giảng võ đường ở Thăng Long thời Lê sơ. Ông đã trúng Đô lực sĩ xuất thân (Võ Trạng nguyên) và được xung quân túc vệ.
Thời còn là tướng dưới triều Lê sơ, Mạc Đăng Dung đã sử dụng thanh long đao này để xông pha trận mạc và thắng lớn trong nhiều trận chiến. Khi ông mất, thanh long đao được thờ ở thái miếu Thăng Long, sau đó được rước về lăng miếu Cổ Trai.
Thông tin với báo chí, Tiến sĩ Phạm Quốc Quân, Uỷ viên Hội đồng di sản quốc gia, nhận định, thanh long đao này là hiện vật cổ, độc bản, có hình thức độc đáo, trang trí tỉ mỉ, tinh tế. Thanh long đao có giá trị biểu tượng bởi gắn liền với dòng họ Mạc và truyền thuyết về vua Mạc Đăng Dung - người gây dựng nên vương triều nhà Mạc, có vị trí quan trọng trong tiến trình lịch sử dân tộc.
Một số nhà nghiên cứu phân tích, vũ khí này mang ý nghĩa biểu tượng sức mạnh, vương quyền của một triều đại hơn là thanh đao chiến trận thực sự, vì chiều dài và cân nặng của thanh long đao ít có khả năng được dùng làm vũ khí trong thời phong kiến vì nặng tới hơn 25kg.
Còn ông Ngô Đăng Lợi - nguyên chủ tịch Hội khoa học lịch sử Hải Phòng, cho rằng, "Mạc Thái Tổ có sức khỏe hơn người, giỏi võ nghệ và sử dụng binh khí này đánh trận trên lưng ngựa".
Mời độc giả cùng chiêm ngưỡng những bức hình về thanh long đao cổ, hiếm có này:
Khu di tích tưởng niệm Vương triều nhà mạc ở xã xã Ngũ Đoan (huyện Kiến Thụy, TP. Hải Phòng), nơi đặt thanh long đao huyền bí của vua Mạc Thái Tổ.
Mở cửa hậu cung nhà Thái miếu, ông Nguyễn Văn Thành, Trưởng Ban quản lý Khu tưởng niệm cho biết, thanh long đao được bảo vệ ngày đêm. Trước kia người dân có thể vào xem bảo đao hàng ngày nhưng từ ngày được công nhận bảo vật quốc gia chúng tôi chỉ mở cửa những ngày quan trọng cho nhân dân vào.
Thanh long đao được gọi là Định Nam đao của vua Mạc Đăng Dung làm bằng sắt, bị han gỉ nham nhở, đặt trong tủ kính ngay dưới ngai thờ vị vua dựng lên triều Mạc, ông Khiêm cho biết.
Vật thái bảo này nặng 25,6kg, dài 2,55m, trong đó lưỡi đao dài 0,95m, cán làm bằng sắt rỗng. Dọc sống đao có nhiều nét hoa văn rất lạ, đến nay vẫn chưa lý giải được.
Một số chuyên gia về binh khí cổ ở Việt Nam cho rằng, thanh long đao lúc ban đầu có thể cân nặng hơn 30kg..
Trải qua hàng trăm năm, thanh long đao đã bị han gỉ và sứt mẻ song vẫn giữ được hình dáng khá nguyên vẹn.
Một hình đầu rồng bằng đồng thau che kín phần cuối lưỡi đao tiếp vào cán đao thay thế cho khâu đao. Chỗ hình đầu rồng có “cá” chốt chặt lưỡi đao vào cán đao. Sống đao chỗ dày nhất 1,3cm.
Nhiều nhà nghiên cứu lịch sử và khảo cổ ở Việt Nam khẳng định, đây là một trong hai thanh long đao của quân vương ở châu Á còn tồn tại đến nay, cùng với thanh long đao của Tống Thái Tổ (Triệu Khuông Dẫn), vị vua sáng lập ra nhà Bắc Tống (Trung Quốc).
Hiện nay, Định Nam Đao là 1 trong 2 thanh đao duy nhất còn tồn tại mà từng được 1 vị hoàng đế châu Á sử dụng. Thanh đao còn lại là của Tống Thái Tổ Triệu Khuông Dẫn nhà Bắc Tống.
Định Nam Đao không chỉ là bảo vật của dòng họ Mạc (hoặc Phạm gốc Mạc) mà nó còn là 1 hiện vật vô giá đối với lịch sử nước ta. Sau nhiều năm chinh chiến rồi lưu lạc, thanh đao thấm đẫm tinh thần và ý chí của 1 vị vua Đại Việt vẫn tồn tại cho đến ngày nay.
Tố Quyên (bài, ảnh)
Viết bình luận